De noodzakelijke vervanging van de kademuur aan de Toussaintkade is klaar! De nieuwe kademuur kan zeker weer 100 jaar mee. Na een roerige tijd van voorbereiden, uitstellen, protesten en uiteindelijk het slopen en weer opbouwen keert nu de rust weer terug aan de kade. En het eindresultaat mag er zijn
Veel van de kades in ons centrum zijn al meer dan honderd jaar oud. Ze zijn ooit gebouwd op houten funderingspalen, maar veel daarvan zijn nu aangetast door een bacterie. Hierdoor worden ze onveilig en moet de houten constructie op sommige plekken vervangen worden door stalen damwanden. Zo ook op de Toussaintkade. Voor de herstelwerkzaamheden moesten 18 lindes gekapt worden. Dit zorgde voor veel commotie in de buurt.
Leendert Koudstaal (boomdeskundige gemeente Den Haag) weet het nog goed: “Er was helaas echt geen andere optie. Het behouden van bomen staat bij ons altijd voorop. Maar omdat de lindebomen hier zo dicht op de kade stonden, kregen de wortels veel te weinig ruimte. En dat was goed te zien aan de slechte conditie van de bomen.Verplanten brengt hoge kosten met zich mee, daarom moeten ze na de verplanting nog zeker 25 jaar mee kunnen. Een linde kon verplaatst worden, maar bij de andere 18 ging dit echt niet lukken.”
Ook bewoner en kunstenaar Piet Warffemius kan zich de start van de werkzaamheden nog goed herinneren. Wij spraken hem in zijn atelier aan de Toussaintkade, met prachtig uitzicht over de Paleistuin en de nieuw geplante lindebomen.
Piet is beeldend kunstenaar en heeft ook altijd een interesse in architectuur en bouwen gehad. Vanuit deze interesse en zijn nieuwsgierigheid naar de kadeaanpak had hij zich opgegeven voor het buurtoverleg. Zo kon hij het hele proces op de voet volgen en van dichtbij mee maken. Het protest tegen de bomenkap vond hij jammer en eerlijk gezegd niet echt nodig. Piet: “In mijn kunst spelen bomen en natuur een centrale rol. Ik snap dan ook als geen ander dat bomen emoties oproepen. En het is zeker ook goed dat bewoners zo begaan zijn met het lot van bomen in onze stad. Maar in dit geval was het al heel snel duidelijk dat de bomen niet gered konden worden. Veel lindes stonden er toch wat povertjes bij.”
Piet en zijn vrouw wonen al 20 jaar met veel plezier aan de kade. In het statige pand hebben ze ook hun galerie en een atelier. Ze kijken uit over de nieuwe lindes en de Paleistuin. Het is niet voor te stellen dat ze in hartje centrum wonen. Ze zijn blij dat de kade nu weer veilig is en dat de rust weer terug is. De werkzaamheden verliepen eigenlijk wel soepel, echt overlast hebben ze niet ervaren of ze zijn het alweer vergeten. Het is het eindresultaat dat telt. En dat delen vele bewoners en ondernemers in de buurt. Een fijne bijkomstigheid vinden ze dat mensen nu weer zien hoe mooi de Toussaintkade eigenlijk is. Piet: “Tijdens de werkzaamheden was de kade leeg, zonder auto’s en fietsen. Deze kaalheid maakte het statige karakter en de oude pracht weer goed zichtbaar. De kade is nu weer in zijn oude glorie hersteld. Ook de nieuwe bomen staan er prachtig bij, ze zijn toch nog van een redelijk formaat.”
De Toussaintkade is ook de eerste kademuur waar een ‘muurplantvriendelijke’ constructie is toegepast. De nieuwe kadeconstructie is opgebouwd uit stalen damwanden, terwijl de oude kades grotendeels uit metselwerk bestonden. Hierdoor komt nauwelijks meer vocht in het dunne stukje metselwerk dat nu als afwerking op de nieuwe kade is geplaatst. Het is een goede en sterke constructie, maar minder goed voor muurplanten die juist vocht nodig hebben. Door tussen het beton en het dunne metselwerk een bijzondere ’plaatconstructie’ te bevestigen van een speciaal materiaal die het water als het ware opzuigt, krijgen de muurplanten weer een kans. En dat is belangrijk voor onze stadsnatuur. Piet: “We zijn allemaal erg benieuwd naar het resultaat van deze muurplantvriendelijke kade constructie, dat zal in het voorjaar enigszins zichtbaar worden als de sporen en zaden zich opnieuw gaan hechten aan de nieuwe constructie. Hopelijk kunnen de planten dan weer volop gaan groeien en bloeien."