De kans op een terroristische aanslag in Nederland is afgenomen. De Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) schroeft daarom het zogeheten dreigingsniveau terug van 4 naar 3.

De terroristische dreiging is nog steeds "aanzienlijk", maar niet langer "reëel". Dat komt doordat de kans is afgenomen dat jihadisten in Nederland toeslaan. Tot twee jaar geleden pleegden zij jaarlijks tientallen aanslagen in Europa, maar dat is veranderd. En die afname lijkt blijvend, constateert de NCTV.

Het gevaar is nog niet geweken. Een terreuraanslag is nog steeds "voorstelbaar", al lijkt de overheid er steeds beter in te slagen jihadisten te dwarsbomen. De NCTV verwijst naar de aanhouding twee weken geleden van twee Zoetermeerders, die een aanslag zouden hebben beraamd. Ook een aanval door buitenlandse extremisten is nog altijd niet uitgesloten.

"Overheidsmaatregelen hebben steeds meer effect op de beweging. Vooral repressieve maatregelen, zoals arrestaties en veroordelingen, enkelbanden, contact- en gebiedsverboden hinderen jihadisten met name op de korte termijn in hun onderlinge contact en activiteiten. De druk van de overheid bedreigt de samenhang en daadkracht, en vermindert mogelijk de aantrekkelijkheid van het jihadisme voor nieuwe aanwas", aldus de NCTV

De NCTV maakt zich ook zorgen over de scheidslijnen en verhitte gemoederen in de samenleving. Linkse activisten die zich bijvoorbeeld roeren over klimaat en dierenwelzijn willen dan misschien geen geweld gebruiken, maar zijn soms wel bereid om de wet te overtreden. De hoogopgelopen discussie over Zwarte Piet zal de komende jaren ook niet minder worden, denkt de NCTV. En de grote demonstraties tegen bijvoorbeeld de stikstofmaatregelen van het kabinet kunnen ook grimmig uitpakken.

Het dreigingsniveau was in de zomer van 2016 voor het laatst zo laag. Afgelopen voorjaar, na de aanslag op een tram in Utrecht, gold in die provincie een paar uur de allerhoogste dreigingsgraad, niveau 5.

De NCTV volgt ook rechtsextremisten met argusogen. Ook een aanslag uit die hoek is "voorstelbaar". Zij werken weliswaar nauwelijks samen, maar een eenling zou zich bijvoorbeeld kunnen spiegelen aan de terrorist die Nieuw-Zeelandse moskeeën aanviel.