Deze week verscheen het oorlogsdagboek van Jeanne van Zaalen. Ze is 19 jaar oud als ze op 18 december 1944 thuis op de Zuid-Oost-Binnensingel 52 in Den Haag aan haar dagboek begint. Ze beschrijft zeer gedetailleerd het dagelijks leven in vele facetten: familiezaken, de vliegende bommen V1 en V2 die verdwaald rondom haar huis neerstorten, luchtalarm, bombardementen, mitrailleurvuur, wat ze te eten krijgen en de aardappeltoevoer naar de groothandel van haar vader.

In het najaar van 1944 is het zuiden van Nederland al bevrijd, er is geen vervoer meer tussen noord en zuid mogelijk. Dat juist in het zuiden de enige kolenmijnen en grote landbouwakkers liggen zorgt er mede voor dat de hongerwinter ontstaat en lang zal duren. Er wordt geen eten aangevoerd, maar ook geen kolen voor verwarming en om te koken. Vooral de grote steden en steden als Delft, Gouda en Leiden worden zwaar getroffen tijdens de hongerwinter.

Dit dagboek is een puntsgewijze beschrijving van haar dagelijks leven. Juist door die gedetailleerde beschrijving van bombardementen, razzia’s, het aantal doden, wie van de familie, vrienden en kennissen zich waar bevindt, hoeveel en wat voor eten ze krijgen, wanneer ze wel en geen elektriciteit hebben en hoe alle bomen op straat worden omgekapt voor brandhout, wordt het duidelijk wat het betekent om in die tijd te leven.

Bezuidenhout

Al vanaf eind december beschrijft Jeanne dat de wijk Bezuidenhout geregeld wordt getroffen door bommen. Op 3 maart 1945 beschrijft ze het grote, door de Engelsen verkeerd uitgevoerde, bombardement op het Bezuidenhout, de wijk die aan haar wijk grenst. Ze beschrijft het geluid, de branden, vluchtende mensen, dat er gezinsleden in de kerk zijn die wordt getroffen en ze onzeker is hoe het met ze gaat.

De bevrijding

Zaterdag, 5 mei 1945 schrijft Jeanne zo, onderstreept, in haar dagboek. Etalages kleuren oranje. Jeanne benoemt met naam en toenaam NSB’ers die nu als eerste de Nederlandsche vlag uithangen. Ook wordt er nog geschoten en vallen er slachtoffers. De kerk houdt een dankdienst. De SS biedt toch nog verzet in Utrecht en Woerden, weer angst. Op 6 mei is het definitief: vrij!

Broer Frans

Op 19 juni 1944 werd haar broer Frans opgepakt op het adres waar hij vervalste identiteitspapieren gaat ophalen. Via het Oranjehotel (de gevangenis in Scheveningen) wordt hij weggevoerd naar Kamp Vught. Op dolle dinsdag wordt hij naar Duitsland getransporteerd. Ze schrijft over de onzekerheid rondom zijn bestaan en dat er in de kerk missen aan hem worden opgedragen. Vol geluk beschrijft ze hoe ze op 10 juni 1945 Frans tegenkomt op de Nieuwe Haven. Hij heeft in Ravensbrück gezeten, een vrouwenkamp met een kleine afdeling voor mannen. Na Bevrijdingsdag is ook dit een bijzonder gelukkige dag. Het gezin is weer compleet.

Het einde

Op 15 augustus 1945 capituleert Japan en is de Tweede Wereldoorlog definitief ten einde. Op deze dag beëindigt Jeanne ook haar dagboek, met een kort overzicht van het aantal mensen dat de oorlog niet heeft overleefd.

Boekgegevens

Titel: Oorlogsdagboek van Jeanne van Zaalen
ISBN: 978-90-9032939-0