Aan de Javastraat

8 August 2019, 23:52 uur
Columns
mainImage

De tram nam de bocht in de Javastraat en als vanzelf keek ik naar rechts. Ja, daar stond destijds het Indisch huis. Het was op een middag dat ik daar de schrijfster Ena Stok-van Es interviewde. Dat wil zeggen, ik stond klaar, de huiskamer was vol publiek en Ena ontbrak.

In zo'n situatie sta je machteloos. Een moeilijk gevoel. Het publiek kijkt naar de organisatie, die kijkt naar de interviewer en dat was ik en ik wist van niks. Waar was Ena? Geen telefoon die werd opgenomen. We moesten wachten en sinds er mobiele telefoons zijn, is het geduld van de mensheid sterk verminderd. Net toen de organisatie de middag wilde aflassen, klonk er een rumoer bij de opengaande voordeur. Ena.

Degenen die Ena Stok-van Es niet hebben gekend, moeten zich een vitale zeventigplusser voorstellen, een elegante Indische vrouw van eigenlijk onbestemde leeftijd. Ze was altijd goed gekleed; de kleur van haar oorbellen feilloos afgestemd op die van haar schoenen. Die flair bewonderde ik. Ena was geestig, wat ook kwam door het onverwachte gebruik van woorden als 'mieters'.  Geen wonder dat die middag veel publiek zat te wachten. Iedereen wilde Ena horen.

"Ze is gevallen," riep iemand vanaf de gang. Als je zeven bent, is vallen gewoon. Ben je zeventig geweest, dan is vallen een bedreiging. "We zijn terug van het ziekenhuis," riep de stem en toen kwam Ena binnen.

Beter gezegd: ze maakte haar entree als een diva. Ik stond op omdat een koningin binnenkwam. Het publiek applaudisseerde hevig en emotioneel. Ena nam plaats in de stoel naast mij, leende een bril van iemand die op de eerste rij zat en keek mij aan. We konden beginnen.

Ena vertelde over haar boeken, over Banda, over reizen in een prauw, en het belang van het opschrijven van Indische herinneringen. Iedereen hing aan haar lippen. Met de leenbril las ze stukjes voor uit eigen werk. Het leek of ze alleen wat verlaat was geweest, tot ze na het eindapplaus naar me vooroverboog en onthulde hoe hard en lelijk ze was gevallen, en dat ze hier met pijn zat.  Ik was er verlegen mee.

Die middag leerde ik iets over de veerkracht van ouderen en in het bijzonder die van Ena Stok-van Es. Doorgaan als het moeilijk is. Blijven glimlachen. Er zijn anderen die op je rekenen. Daar denk ik aan, als de tram door de Javastraat gaat.

www.kolonialezaken.nl