Nu de Corona-maatregelen langer duren, komen steeds meer bedrijven in de problemen. De stevige steun die de landelijke overheid bood aan het begin van de crisis blijkt nu slechts een eerste stap.

Hoe het vervolg te organiseren? Daarover is nu debat, waarbij het opvalt dat het velen niet (alleen) om het beschermen van de economie gaat, maar ook om andere politieke doelen. Neem de oproep van een bonte stoet aan BN’ers om alleen bedrijven te helpen die zich inzetten voor ‘sociale rechtvaardigheid’ en duurzaamheid. Of het vergelijkbare pleidooi van een groep D66’ers voor een economie ‘die werkt’.

Laten we eens kijken wat er gebeurt als we het redden van de economie vermengen met andere doelstellingen. Bedrijven in nood krijgen steun maar onder allerlei voorwaarden: ze moeten verduurzamen, sociaal rechtvaardig gaan opereren en zo verder. Doen ze dat niet, dan ontvangen ze geen steun. Gevolg is dat bedrijven zich gaan focussen op die voorwaarden, en minder op het weer winstgevend maken van het bedrijf.

Meer bedrijven gaan daardoor op de fles. En een failliet bedrijf zal zeker niet die randvoorwaarden realiseren. Andere nadelen, zoals toenemende werkloosheid, komen daar nog bij. Kortom, wie het redden van de economie mixt met andere zaken, zal geen van beide krijgen.

Zo moet het dus niet. Ondernemingen zijn niet op aarde om overheidsdoelstellingen (of modieuze politieke opvattingen van Bekende Nederlanders) te realiseren. De kern is dat ondernemers een product of dienst aanbieden tegen een bepaalde prijs. Heel kort door de bocht: zolang er afnemers zijn is het bedrijf winstgevend en gezond.

En een winstgevend bedrijf heeft allerlei positieve bij-effecten: werkgelegenheid, het betalen van belasting, innovatie, maatschappelijke betrokkenheid, duurzaamheid, et cetera. Maar die zijn er alleen als het bedrijf gezond is. Niet voor niets stelde de beroemde econoom Milton Friedman ooit dat de belangrijkste maatschappelijke taak van een onderneming het boeken van winst is.

Natuurlijk zijn niet-economische doelen (ook nu) belangrijk en hebben ondernemers daar een rol in te spelen. Maar het moet geen onderdeel zijn van een steunpakket als reactie op de Corona-maatregelen. Dat pakket moet gericht zijn op het overeind houden van de economie. Dat is al moeilijk genoeg