Een goede leerkracht in een uitdagende werkomgeving. 

Een oude waarheid heeft aan waarde niets ingeboet. Die waarheid is dat goed onderwijs staat of valt met de leerkracht voor de klas. Vele onderzoeken hebben de laatste tijd plaatsgevonden naar de redenen van de alsmaar teruglopende kwaliteit van ons onderwijs. Vele oorzaken voor die dalende tendens worden genoemd, maar telkens weer komen we toch uit bij die oude waarheid.

Het is toch schrikbarend dat jaarlijks ongeveer 3.500 leerlingen het basisonderwijs verlaten zonder dat ze onze taal in woord en geschrift voldoende beheersen. Ja, zelfs bijna als analfabeten worden gekenmerkt. In een beschaafd land als het onze moeten we dat niet willen accepteren.

Als redenen voor het falen van ons onderwijs worden het overvolle lesprogramma, de te grote groepen, de te grote diversiteit binnen die groepen en de daaraan gekoppelde te zware taakbelasting voor de daartoe onvoldoende toegeruste leerkrachten genoemd. Allemaal waar! Ook wordt gemeld dat de kwaliteit van de leerkrachten in de loop van de jaren minder geworden is en dat er vaak onbevoegde en dus onvoldoende vakbekwame mensen voor de groep moeten worden gezet. Natuurlijk bevordert ook dat niet de kwaliteit van ons onderwijs.

Naar mijn idee wordt het vak van leerkracht helaas niet meer als droombaan gezien. Er is vaak gezegd dat onderwijs een roeping is. Je moet een beetje maf zijn om voor dit zware, maar o zo mooie beroep te kiezen. Je wordt niet riant betaald, je maakt hele lange dagen en je hebt te maken met een grote werkdruk niet in het minst veroorzaakt door steeds mondiger wordende ouders.

Ga er maar aan staan.

Getalenteerde jongelui en zeker de mannen kiezen meestal voor een opleiding die meer perspectief biedt voor wat betreft salariëring, werkbelasting en carrièreperspectief. Zeker in tijden van hoogconjunctuur is de trek naar de PABO onvoldoende, de vacatures zijn steeds moeilijker te vervullen. In de opleiding moet nog meer tijd besteed worden aan de eigen vaardigheid, zeker voor wat betreft taal en rekenen. Uit eigen ervaring weet ik dat de hernieuwde kennismaking met de lesstof voor rekenen en taal in het basisonderwijs mij een soort helicopterview gaf. Heel verhelderend en inzichtelijk. Het zien van dwarsverbanden stelde mij in staat de stof goed over te brengen. Nu worden de PABO-studenten in de kennisbasistoets rekenen geconfronteerd met sommen die niets met de lesstof van de basisschool te maken hebben. Voorbeeld:  Decimaal naar binair getal.

Mij ontgaat hier het belang.

Leerkrachten verdienen een gedegen opleiding, toegespitst op de praktijk. De studenten op de PABO hebben allemaal de ambitie om een uitmuntende leerkracht te worden. Zij gaan werken met de jonge mensen die straks ons land bestieren.

Onze toekomst is gebaat bij goed opgeleide, goed betaalde en enthousiaste leerkrachten die met een passende taakomvang kunnen werken in een uitdagende werkomgeving.

Dat betekent niet anders dan dat het speciaal onderwijs weer de plek moet krijgen die het verdient. Slechts dan scheppen wij een werkbare taak voor de leerkrachten in het reguliere basisonderwijs en mogen we in de toekomst verwachten dat de kwaliteit van het basisonderwijs weer gaat verbeteren.

Jan Steigenga is gepensioneerd directeur van een basisschool