Het pijnlijke aan de Indische kwestie is dat het eigenlijk een Nederlandse kwestie is. Begin deze  week vond er een zogeheten Rondetafelgesprek plaats in een zaal van de Tweede Kamer. Daar werd alles nog eens uitgelegd. Goed initiatief, dat toch pijn doet aan het hart.

De kwestie speelt al tientallen jaren. In het kort komt het neer op de weigering van de Nederlandse regering om oorlogsslachtoffers uit Indië schadeloos te stellen. Andere landen deden dat wel met hun oorlogsslachtoffers. Nederland reageerde afwisselend met kan-niet, wil-niet, beetje-geld en variaties daarop. Ook leed elke regering hier aan uitstelleritis, dat wil zeggen zo lang mogelijk doen over elk besluit, waardoor er van de weeromstuit minder oorlogsslachtoffers over waren die hun stem konden verheffen.

Op zich werkte die harteloze strategie uitstekend. Mensen sterven. Er bleven er minder over. Maar nu heeft de volgende generatie de kwestie in handen genomen en zich georganiseerd in het Indisch Platform 2.0. Aangezien deze generatie minder vertrouwen in de overheid bezit en minder geduld heeft, kwam er dus een Rondetafelgesprek. Ik vond het geweldig. Een daad van jewelste. Niks afwachten. Letterlijk ruimte innemen in het gebouw waarin de regering zetelt. Zichtbaar en hoorbaar zijn. En daarmee moet iedereen begrepen hebben, dat dit nu niet en nooit niet vanzelf overgaat, dat er na deze generatie weer een andere generatie komt, en daarna weer een, net zolang de kwestie naar tevredenheid is opgelost.

Dat wordt er natuurlijk niet gemakkelijker op, naarmate het langer duurt. Want financiële schadeloosstelling is het ene, maar de erkenning van de verkeerde behandeling is het andere. En als je generatie na generatie hierover het gesprek opent en vast houdt, worden de grieven vanzelf dieper. Het gaat over je familie, of over degenen die je familie zouden kunnen zijn. Dus dan geef je niet op. Zou u dat doen? Ik evenmin.

Deze zomer kreeg ik veel te veel rouwkaarten in de bus van ouderen uit Indië. Stuk voor stuk mensen met verhalen uit en over de oude tijd. Die verhalen behoren ook tot de Nederlandse geschiedenis. Er is nu zo'n hype gaande van herdenken van de bevrijding, maar dat gaat vooral over Nederland. Een Indische tentoonstelling is een apart hokje, lijkt het. Maar zo zit de nationale geschiedenis niet in elkaar. 

Dat rondetafelgesprek is een teken aan de wand. Die Indische kwestie, ik bedoel die Nederlandse kwestie, die gaat groeien. En terecht.

https://www.indischeschrijfschool.nl