Je zult bij de laatste gemeenteraadsverkiezingen toch maar op de PvdA of het CDA hebben gestemd. Beide partijen hebben in Den Haag al niet veel kwaliteit in huis, een verschijnsel waar de concurrentie trouwens evenzeer aan lijdt, maar met jouw stem zijn dus types als Mairan Sewtahal (PvdA) en Ismet Bingöl (CDA) volksvertegenwoordiger geworden.

Van Ismet Bingöl had ik nog niet eerder gehoord, wat waarschijnlijk al veelzeggend is. Maar over Sewtahals kandidatuur voor de PvdA heb ik me in 2022 al verbaasd: hij zit in het onroerend goed, in vastgoedbeheer en projectontwikkeling. En deze wereld met de geur van huisjesmelkers en speculanten lijkt me niet direct het ideale huwelijk met een partij die hoort te staan voor betaalbare huren en sociale woningbouw. Die verwacht je toch eerder bij de VVD. 

Maar Sewtahals was een protégé van partijgenoot Johan Chandoe (het oud-raadslid dat bij herhaling tijdens vergaderingen in slaap viel) en bij de PvdA hebben ze dat kennelijk als een aanbeveling gezien. Enig opportunisme zal de partij daarbij niet vreemd zijn geweest, want zo’n Sewtahals is goed voor Hindoestaanse stemmen. Hindoestanen stemmen immers bij voorkeur op Hindoestanen.

Beide heren zijn nu ineens nieuws, omdat ze per direct van politieke partij zijn veranderd waardoor het zittende college ineens geen meerderheid meer in de gemeenteraad heeft. PvdA’er Sewtahal en CDA’er Bingöl stappen over naar de rechts populisten van Richard de Mos, ofwel Hart voor Den Haag. De beide raadsleden gaven aldus de NOS een korte verklaring, waarin ze zeiden teleurgesteld te zijn in hoe de coalitiepartijen omgaan met diverse zorgen van de inwoners van Den Haag.

Nu komt het vaker voor dat iemand teleurgesteld raakt in zijn of haar partij en van politieke kleur verandert. Joost Eerdmans, de leider van JA21, is wat dat betreft landelijk recordhouder. Die begon in de jaren negentig bij het CDA. In 2002 stapte hij over naar de LPF. Daar werd hij uitgeknikkerd, omdat hij in het geniep bezig was de partij EénNL op te richten. Vervolgens ging hij naar Leefbaar, daarna naar Forum voor Democratie en tenslotte werd hij het boegbeeld van JA21. Nou ja, tenslotte: bij Joost weet je ’t maar nooit.

Verrassing

Voor zowel de PvdA als het CDA kwam het vertrek van hun raadslid als een complete verrassing. Sewtahals zat sinds begin november ziek thuis, moest rust nemen. En wat er in die weken is gebeurd, daar kunnen we slechts naar raden. De PvdA voelt zich nu overvallen. Bij het CDA is men zelfs verontwaardigd, omdat Ismet Bingöl volgens de partij zelfs niet het fatsoen had om iemand van zijn oude fractie vooraf te informeren. Feit is dat het tweetal halverwege de wedstrijd ineens overloopt naar de tegenpartij.

Richard de Mos zal er niet mee zitten. Die denkt in machtspolitiek en telt uitsluitend ’t aantal zetels dat nodig is om een meerderheid te behalen. Richard is gehard in de strijd. Is destijds voor zichzelf begonnen, nadat hij bij de PVV voor de Tweede Kamer op een onverkiesbare plaats werd gezet. Dat was pijnlijk, maar ’t heeft hem uiteindelijk geen windeieren gelegd. In Den Haag heeft hij onvermoeibaar de grootste partij uit de grond gestampt. De Mos weet zich daarbij sinds 2017 vergezeld van oud-D66’er Rachid Guernaoui die midden in een raadsperiode gepikeerd overliep omdat zijn progressief liberale partij hem geen wethoudersrol gunde. 

Er zitten meer mensen bij Hart voor Den Haag die in de loop der tijd van politieke kleur wisselden. Voormalig PvdA’er Constant Martini, decennia lang een links boegbeeld keerde na zijn pensionering terug in de politieke arena bij de rechts populisten. En natuurlijk Rita Verdonk, die het - na de verloren machtsstrijd met Mark Rutte - voor gezien hield bij de VVD en het daarna tevergeefs met een eigen partij probeerde. Maar die twee stapten wel pas in een nieuw avontuur nadat ze een streep onder hun oude loopbaan hadden gezet. 

Kiezersbedrog en zetelroof

Wat Mairan Sewtahal en Ismet Bingöl echter doen is kiezersbedrog en zetelroof van de eerste orde. Ze stappen niet op, ze scheiden zich niet af. Nee, ze lopen tussentijds over. Zij hebben zich onder een andere vlag verkiesbaar gesteld en nu de politieke wind steeds rechtser waait in de wereld, tellen ze hun knopen. Als ratten verlaten ze het zinkende schip van de sociaal-democratie en christen-democratie. Want die €2832,19 per maand bruto en nog €200 onkostenvergoeding is toch een leuke aanvulling op je overige inkomen. En stel je voor dat je op den duur wethouder wordt, dan kom je al snel op het dubbele.

Al lijkt me de kans op een wethouderspost voor deze twee overlopers wel klein. Als Hart voor Den Haag in de toekomst weer terug mag keren in het college, dan hebben Richard de Mos en Rachid Guernaoui (beiden gesneuveld vanwege het corruptie-onderzoek, waarvan vrijgesproken) natuurlijk het meeste recht op 't wethouderspluche. Daarna zijn de ervaren bestuurders Martini en Verdonk gerede kanshebbers op een dienstauto met chauffeur. En blijkt er meer te vergeven, dan zijn er nog wat druk aan de weg timmerende partijleden van het eerste uur. 

Al weet je het nooit bij partijleider De Mos. Maar dat je de nodige Hindoestaanse en Turkse stemmen binnenharkt, is echt onvoldoende. Bovendien is Richard de Mos als 't op politiek handwerk aankomt een slimme vent: die snapt heus wel wat voor ruggengraat je hebt als je zó makkelijk ’t ene voor ’t andere bed verwisselt.