De nieuwe maand is begonnen, augustus is rijk aan terugblikken, en in mijn papieren agenda blader ik door naar september. De aangestreepte dagen, met pen, terwijl de mail al heeft gezegd: nee, ook dit jaar geen Tong Tong Fair.

Het leek ook onwaarschijnlijk. Hoe moet je anderhalve meter afstand houden in een overweldigend universum als de eetwijk? Hoe kun je een lief iemand begroeten met iets als een elleboog-bonkje? Ik kon het me niet voorstellen, maar ik dacht wel:  ik ga er toch heen, er zijn vast maatregelen en ik ben al twee keer ingeënt. En bovendien, ik wilde zo graag lezingen geven en interviews houden, er waren geweldige mensen, tachtigplus, negentigplus, ik keek er zo naar uit.

De enige manier om met een teleurstelling om te gaan is een nieuw verlangen te kweken. Ik kijk dus uit naar volgend jaar. Maar het rare is, dan is het drie jaar dat we elkaar hebben gezien daar, het lijkt een eeuwigheid.

Drie jaar is de helft van de tijd tussen het groot verlof. In de koloniale tijd kreeg de Indische ambtenaar eens in de zes jaar langer verlof. Wie familie in Nederland had, kwam dus eens in de zes jaar op bezoek. Er zijn romans waarin dat beschreven staat: eerst het verlangen naar Holland, dan het besef hoe klein de huizen hier zijn, hoe er nauwelijks gelegenheid tot fatsoenlijk baden is, de familie is hetzelfde alleen ouder, maar de Indische verlofganger is veranderd, die blijkt verindischt te zijn. Het zijn verhalen over bewustwording van een thuis, van wortels die in een ander land ook kunnen groeien. Een besef ervaren: hier hoor ik niet meer, hier hoor ik steeds meer. Een verschuiving.

De laatste jaren waren er steeds meer jongeren op de Tong Tong Fair. Op zoek naar iets. Ja, wat? Zij hadden niet de ervaring gehad van de vorige generaties, om het enige donkere kind in de klas te zijn. Toch was er iets dat hen riep naar het grote Indische dorp op het Malieveld. Ze kwamen met hippe telefoons en maakten filmpjes en selfies, terwijl iemand van de oudste generatie mij een schrift vol met levensverhaal te lezen gaf (“Is het iets?”) De jongeren schuiven langzaam naar het Indische toe, op hun eigen manier. Er waren meer kinderwagens dan rollators.

Ik ben nu al benieuwd hoe het zal zijn vorig jaar. Nieuwe gezichten, mensen die ik zal missen, en op de eerste dag het gevoel er thuis te horen, met al die anderen.