Het is een hardnekkig cliché over de politiek: zogenaamde ‘bestuurderspartijen’ zijn betrouwbaar en consequent en oppositiepartijen zijn vooral goed in roeptoeteren vanaf de zijlijn. Maar niet zelden zijn de rollen juist omgedraaid. Dat bleek ook deze week, toen het demonstratiebeleid in coronatijd weer eens aan bod kwam in de Haagse raad. De gemeente was namelijk van plan de demonstratie ‘Klimaatalarm’ op 14 maart te beperken tot 100 deelnemers. Dit stuitte uiteraard op kritiek van partijen die vaker in de bres springen voor het grondrecht om te demonstreren.

Een motie van de Partij voor de Dieren om demonstraties niet te beperken tot 100 personen – mits dit veilig en verantwoord kan  – werd mede ondertekend door alle partijen op links. Niets nieuws onder de zon, zou je zeggen. Ware het niet dat coalitiepartijen GroenLinks en de Partij van de Arbeid het stadsbestuur twee maanden geleden nog opriepen om met aanvullende eisen voor demonstraties in coronatijd te komen, ook ten aanzien van het aantal demonstranten. Sterker nog: GroenLinks-voorman Arjen Kapteijns was destijds initiatiefnemer en ondertekent twee maanden later zonder blikken of blozen een motie voor juist minder beperkingen. Snapt u het nog?

Deze opmerkelijke draai laat bij uitstek zien dat debatten in de Haagse raad over openbare orde en veiligheid worden geregeerd door incidenten. In januari was de raad bijvoorbeeld nog in de ban van beelden van een volgepakt plein in Duindorp. Een oudejaarsfeestje met livemuziek werd in coronatijd toch gedoogd, omdat deze door een stel slimmeriken was aangemeld als demonstratie. Het gebrek aan handhaving van de anderhalve meter leidde tot terechte kritiek op de burgemeester, die in moet staan voor onze veiligheid. In de raad moest hij urenlang door het stof.

Voor de coalitiepartijen was dit echter niet genoeg. Er moest en zou een gezamenlijk signaal worden afgegeven. Dat werd dus de motie-Kapteijns, die opriep tot een algeheel strenger demonstratiebeleid in coronatijd. Destijds voorspelde ik al dat GroenLinks, een partij die altijd wars is van onnodige repressie tijdens bijvoorbeeld klimaatacties, deze motie uiteindelijk als een boemerang in haar gezicht zou krijgen. En daarmee staan niet alleen de draai-partijen in kwestie in hun hemd, maar ook de Haagse politiek als geheel. Want als er iets is dat we moeten afschermen van de waan van de dag en politiek opportunisme, dan zijn het wel onze grondrechten. Al helemaal in de demonstratiehoofdstad van Nederland.