Javaansche poffertjes  - let op de sch - is een oud recept. Of nou ja oud, wat heet, ik kwam het tegen in het kookboek Militair, gepubliceerd in 'Batavia, 1946/'47', zoals er in de inleiding staat.

In deze tijd verschijnt dit kookboek. De titel: Militair. Het is samengesteld door J.L. Stegman, reserve-kapitein v.d.s. Hoofd van het 'Kantoor bereiding'. In zijn inleiding vertelt hij dat zijn kookboek ook voorlichting wil geven over nieuwe ingredriënten in de tropen. Die opmerking maakt duidelijk dat het kookboek vooral bedoeld is voor de nieuwkomers in de Oost. Zoals hij zelf zegt: 'Het doel van dit Kookboek is, de militaire koks aan de hand van de mogelijkheden, die begrensd zijn door het te verstrekken rantsoen, een zoo groot mogelijke vakkennis bij te brengen met het oog op het bereiden van zoo smakelijk mogelijke maaltijden bestemd voor het K.N.I.L. […]'.

Praktische opmerkingen. Rantsoenen betekent: een beperking in wat er is, en hoeveel er is. Ja, de tijden zijn er bepaald naar. Woekeren met wat je hebt.

Dat het kookboek veelal voor de troepen uit Nederland bedoeld lijkt, zag ik ook toen ik door de inhoudsopgave bladerde. Het is nogal Hollands, met bijvoorbeeld een uitgebreid hoofdstuk 8 vol van allerlei massieve stampot-mogelijkheden, met aardappels in de hoofdrol. Daar staat weer een hoofdstuk 15 tegenover waarin de militaire kok 12 gerechten met sambal leert maken, op basis van maar liefst drie verschillende sooren sambal, te weten badjak, oelik en goreng oedang.

Hoe verder ik kom in het kookboek, hoe Indischer het wordt. Vooral het voorlaatste hoofstuk stemde me hoopvol: Indische nagerechten, zeven recepten, te beginnen met de Javaansche poffertjes.

De wat?

Ik neem het recept over.

Serab (Javaansche poffertjes)

1 klapper

3 eieren

2 theekopjes tarwemeel

100 gram goela djawa

Een hele klapper raspen en hiervan santen maken, ongeveer 4 1/5 splitglas. Dit een poosje laten staan, en dan de dikke santen er af scheppen voor de saus. Klop 2 eieren goed uit en vermeng ze met +/- 150 gram tarwemeel of rijstemeel en met 3 theekopjes van de dunne verwarmde santen. Voor het bakken wordt het liefst een aarden wadjan gebruikt. Deze wordt aan de binnenkant telkens, wanneer er een poffertje wordt gebakken, met wat uitgeperste klapper ingewreven, dan even dichtgedekt met een aarden deksel, het deksel wordt er dan afgenomen en een lepel beslag erin gegoten.

Het deksel wordt er dan weer opgezet.

Na een poosje kijkt men of er al een bruin randje aan het poffertje is en of de oppervlakte gaatjes vertoont. Is dit het geval, dan steekt men het er met een ijzeren schepje uit. Zo worden alle poffertjes gebakken. Voor de saus wordt de dikke santen verwarmd met de goela djawa gezeefd en op het vuur vermengd met een goed geklutst ei.

Een recept dat tot nadenken stemt.

Zacht, zoet en dat in tijden van oorlog. Misschien is het troost om te eten. Voorzover dat werkt, daar en dan.

https://www.indischeschrijfschool.nl