In de Vorstenlanden

9 April 2020, 23:21 uur
Columns
mainImage

Inmiddels ben ik door eigen toedoen zo zenuwachtig geworden, dat ik van mezelf nog maar één keer per dag het nieuws mag bestuderen. 's Morgens. Verder niet. Dan lees ik oude boeken en onlangs ging het daar nog veel erger mis.

Er zijn veel mensen die menen dat Indische damesromans saai en flauw zijn. Dat er niets in gebeurt behalve wat romantiek en familiegedoe en dat het altijd goed en gelukkig eindigt. Die mensen hebben, om het netjes te zeggen, een achterstand in hun ontwikkeling. Gisternacht lag ik wakker toen ik van Isoline het verhaal 'De genezing der melaatsen' had gelezen. Het is uit 1897 en zo indringend geschreven dat het misschien wel berust op een ooggetuigenverslag.  Wie Isoline is, weet ik niet. Ze was uitstekend op de hoogte. Ik had het niet moeten lezen, evenmin als ik niet had moeten kijken naar al die enge films op Netflix, maar die stellen me gerust want een invasie van vijandige buitenaardse wezens hebben we hier nog niet. (Tenzij het virus deel uitmaakt van hun biologische oorlogsvoering.)

Ik raak een beetje verknipt van al die dingen, maar de buitenwereld kalmeert me nog minder.

Het verhaal is vermoedelijk gesitueerd eind negentiende eeuw, ergens in de Vorstenlanden op Java. De Nederlandse rijksbestuurder heeft een bericht laten sturen in verschillende kampongs. Iedereen die melaats is of daarvan verdacht wordt, komt in aanmerking voor een procedure met genezing. De volgende dag al moet iedereen aantreden. Het gebeurt. Natuurlijk. De priester zegt dat er gehoorzaamd moet worden. De mensen zijn gezagsgetrouw (ook vanwege mogelijke sancties) en genezen is een aanlokkelijk idee. Zij moeten lopen, op weg ergens heen, ook al gaat het moeilijk door de melaatsheid.  Ze naderen de zee, waar een grote prauw klaar ligt, om de melaatsen naar een eiland te voeren. De nacht gaat voorbij en bij het ochtendgebed blijkt de waarheid, wanneer de boot tot zinken wordt gebracht: 'Langzaam zinkt de prauw weg met zijn levende lading. De maan heeft zich achter eene wolk verborgen ook de zon heeft zich verscholen, als schamen zij zich om bij die daad van menschelijke gerechtigheid aanwezig te zijn.'

In de kampongs gaan verhalen rond over de genezing van de melaatsen. Het is een bloedeng verhaal, maar daaronder zit toch een nog enger verhaal. Die rijksbestuurder, symbool van het koloniale gezag, die beschuldigd wordt van massamoord. Had u dat ooit gedacht, zoiets te lezen in een damesroman?

https://www.indischeschrijfschool.nl