Niet eerder zat ik zó aan de televisie gekleefd als tijdens de Kamerdebatten de afgelopen week. Eerst het Verkennersdebacle met een door selectief geheugenverlies getroffen Rutte, Ollongren en Jorritsma. Daarna de aanstelling van formateur Tjeenk Willink. En als slotapotheose de benoeming van de nieuwe voorzitter van de Tweede Kamer Vera Bergkamp. Bij gebrek aan circus en theater, bood tv-kanaal NPO Politiek het best denkbare vertier. Spannender dan Chateau Meiland, De Verraders, Lego Masters of welke televisiehit ook. 

Voor de casting van de 150 spelers in dit mega-drama is geen Hans Kemna of Job Gosschalk verantwoordelijk, maar wijzelf als kiezers op 17 maart jongstleden. Zodoende zie je op het Binnenhof-podium dialogen tussen de charmante, glibberig-behendige VVD-voorman Mark Rutte die teksten produceert als “Ik kan niet liegen dat ik hier gelogen heb” en de oliedomme nep-agrariër Caroline van der Plas. Deze Boerin Koekoek van de 21ste eeuw geniet zozeer van haar rol in de schijnwerpers, dat ze zich elke dag in weer een nieuwe carnavals-outfit hult en vervolgens niet achter de microfoon is weg te slaan. “Wij vinden…” herhaalt ze dan namens haar 1-vrouws-fractie wat al eerder door talloze anderen is verwoord. Om te besluiten met een ferm “het is nu door de camera geregistreerd”. 

Een goed theaterstuk mag niet te snel verraden hoe de afloop zal zijn. Zelfs als het een verhaal is, waarvan je uitkomst al weet, dan moet de weg erheen de nodige verrassingen bieden. Daarvoor zorgen de types als Groen Links-wonderboy Jesse Klaver met grote woorden en hoog reikende idealen, totdat je ontdekt dat een speech gekopieerd is van Barack Obama en dat de linkse principes al tijdens de eerste formatie-verkenning door hem worden gehalveerd zo niet compleet weggegeven. Sinds het openbaar maken van de Verkenningsaantekeningen weten we dat Klaver net zo makkelijk van principe wisselt als van kleding: de ene keer een wit shirt met opgestroopte mouwen, de andere keer een donkerblauw pak met das. En thuis een eikeltjes-pyjama.

Minder doorzichtig en daarmee verrassender is die gereformeerde Wopke Hoekstra. Waar list en bedrog al zijn ingebakken in het DNA van zijn CDA, heeft hij ook nog de leerscholen van de Leidse studentenvereniging Minerva en organisatiebureau (lees: sloopbedrijf) McKinsey doorlopen. Hoekstra is minder aimabel dan Rutte, maar zeker zo leep. Daar weten ze bij Air France alles van. En de motie van afkeuring die hij samen met Kaag indiende, geeft duidelijk aan dat hij goed doorziet hoe je de aalgladde leider van de grootste partij met vereende krachten in de houtgreep krijgt.

Ritme

Drama moet ook een zekere afwisseling van rust en spanning bieden. Je kunt niet van het begin tot het eind op de punt van je stoel zitten. Dat vraagt goed timing. Voor de rust zorgen types als de saaie SGP’er Kees van der Staaij en doorgaans Gert-Jan Segers (uitgezonderd deze week). Maar getalsmatig is middenpartij D66 doorgaans van meer belang voor rust in de politieke arena. Zeker het D66 van Sigrid Kaag: doordacht, genuanceerd, intelligent en bovenal heel fatsoenlijk. 

Haar absolute tegenpool is Geert Wilders: vilein, achterdochtig, sluw en onder de gordel. Die twee tegenover elkaar biedt dan ook vermaak van de hoogste orde. Hoe je ook over Wilders mag denken, hij is de onmisbare peper in de soep. Wilders snapt de dynamiek van het debat als geen ander. Hij doorzag onmiddellijk wat Kaag beoogde met haar motie van afkeuring jegens Rutte en steunde die van harte. Wilders heeft daarbij de gave van het woord en weet zijn betogen op de juiste momenten te larderen met humor. 

Maar als onvervalst demagoog overschreeuwt Wilders zichzelf vaak. En ook dat is heerlijk om te zien. De sfeer kan in de Tweede Kamer kan daardoor in een mum van tijd kantelen. Hoe scherper Wilders tegen het boegbeeld van D66 optreedt, hoe meer respect de beheerste Kaag afdwingt. En als zij dan een keer uit haar diplomatieke rol schiet en briest, komt het ook echt aan. 

Pittig

Er zijn natuurlijk meer volksvertegenwoordigers die voor piekmomenten kunnen zorgen. We moeten het nu eventjes stellen zonder de donderpreken van de overwerkte Pieter Omtzigt; de vastbijtende CDA’er met ruggengraat. Maar pittige intermezzo’s kun je ook verwachten van SP-furie Lilian Marijnissen, die - steevast zonder spiekbriefje - genadeloos pijnlijke kwesties uit het verleden met naam en toenaam weet op te rakelen. En anders is er nog partijgenote Renske Leyten. Snijdend hard kan ook Denk-leider Fahrid Azarkan kwesties aan de orde stellen. Betweterig vooral is Ester Ouwehand van de Dierensekte. En laten we in dit rijtje smaakmakers ook Thierry Baudet niet vergeten; het levend bewijs dat grote intelligentie en complete idiotie dicht bij elkaar liggen.

“Het is hier geen House of Cards”, liet de mislukte VVD-verkenner Annemarie Jorritsma aan het parlement weten. En dat klopt. Met uitzondering van het laatste seizoen (zonder de in ongenade gevallen Kevin Spacey) was de politieke thriller-serie ronduit zinderend. Maar de afgelopen week heb ik met veel plezier meer uren afgestemd op NPO Politiek dan op Netflix.