Krak deed mijn rug vorige week en toen wist ik niet meer hoe ik moest zitten, staan of lopen. De huisarts adviseerde flinke pijnstillers en wandelen. Ik dacht wel: had ik maar een toekan pidjit in de buurt. Maar die zijn er niet veel. In de oude Indische kranten vond ik in de toen beroemde columnist Brammetje een lotgenoot. Ook hij hoorde een krak in zijn rug. En wat deed hij? Zich laten masseren door het voltallige mannelijke personeel van het huis waar hij verbleef.

Dit was mijn eerste kennismaking met pidjit. In het hotel in Jakarta vroeg de masseuse aan mij of ik hard of zacht wilde. Ze was de helft kleiner dan ik.

Ik dacht: nou, ik wil wel wat vóélen.

Dus ik zei: “Hard, graag”.

Al bij haar eerste aanraking beet ik op mijn lip.

Hard was inderdaad hard. Maar o, wat voelde ik me goed erna.

Is pidjit in Nederland anders dan in Indonesië of in het oude Indië? Die ervaring van toen vond ik hier niet, wat tot nadenken stemde over de tijd voor de oorlog.

Brammetje schreef in het Soerabaijasch Handelsblad van 1934 over hoe hij met vrienden het belang ging begrijpen van 'physical culture', dus jezelf als lichaam onderhouden zeg ik in mijn eigen woorden. En dan komt het. Ze gaan oefeningen doen:

Het werden droeve en grauwe kwartiertjes — 's ochtends van kwart voor zeven tot zeven uur. 's Avonds voor het naar bed gaan, namen we de theorie — kniebuiging, armheffing, rompdraaien, hals losmaken, borst verruimen, alles met tel en tusschentel. En in den grijzen ochtend en uitsluitend een pendekje op een vrij stukje achtergalerij, onder het gegrinnik van de kokki en tot onuitsprekelijke vreugde van den kebon uit Bintang Pisangan, deden we de praktijk.

[…]  En dat is juist op onzen leeftijd het gevaar bij physical culture: de provocatie! Want als je vroeger, vlot en lenig, een lendenzwaai en een vogelnestje kon maken.... en dus stak ik m'n been uit, en toen deed er van binnen iets krak — en vijf minuten later lag ik weer te bedde en geurde het huis naar kajoepoetih en kamferspiritus en Emulsin, en in normale tijden zou ik op staanden voet een arts hebben geraadpleegd. Nu werd het een nummertje pidjit door het voltallige mannelijke personeel.

Ja, dat waren nog eens tijden: “ voltallige mannelijke personeel”.

Al is mijn rug beter, dat zou ik nog eens graag meemaken.

https://www.indischeschrijfschool.nl