Ten eerste: u moet een beetje of meer nostalgie bezitten, een weemoedig verlangen naar het verleden en idealiter ook plaatsvervangend, dus naar een verleden van een ander. Ten tweede, u mag niet aan zelfcensuur gaan doen, dus dat u zichzelf gevoelens ontzegt omdat ze raar zouden zijn en ten derde, en dat is misschien wel het belangrijkste, u moet open staan voor iets dat u met uw gezond verstand niet kunt verklaren.

Ziezo, nu zijn we onder elkaar. U snapt wat er met mij gebeurt, van binnen bedoel ik, wanneer ik iets ouds van voor de oorlog zie.

Ik: “Mag ik het aanraken?”
De ander: “Ja, doe.”

Zo ging het toen ik jaren geleden op de Tong Tong Fair iemand ontmoette die me in een open hand kleine kebaja-speldjes toonde.

Van die friemelspeldjes, een straf voor mensen met een ongeduldig karakter.

Ik keek.

Aanraken mocht.

Maar ik durfde niet goed, want ik had al gehoord aan wie die speldjes ooit hadden toebehoord: aan Lucy Kloppenburg, het lievelingszusje van de Indische kruidengeneeskundige mevrouw J.Kloppenburg-Versteegh, de vrouw wier levensverhaal ik op papier gezet had.

Van mevrouw Kloppenburg had ik brieven in handen gehad, en foto's. Van Lucy: niets. En dan die speldjes...

Met een uitgestoken vinger aaide ik er zachtjes over.

Ik dacht aan Lucy, aan zusjes, aan de peranakan grootmoeder van Melati van Java, en dat zij diamantan kabaja-knoopjes had bezeten, toch een fortuin destijds en verstandig hoor, dat ze die had, want als getrouwde vrouw destijds wist je het ook maar nooit.

Zo kwam ik zoefff in het verleden terecht.

Misschien heeft u ook zoiets.

Dat gaat ook op voor andere voorwerpen.

Een kris die al generaties in de familie is, wekt meteen ontzag.

Laatst zag ik een mapje, ooit gekocht bij een kantoorboekhandel in Bandoeng, de naam stond er zomaar op, en in mij borrelde het heimwee op naar een winkel waar ik nooit geweest was.

Elke keer als iemand zegt: “Dat is nog van … geweest,” voel ik wat ik toen voelde: een mengeling van ontroering en nostalgie, een verlangen naar iets of iemand dat nooit meer terug komt.

U kunt dat ook een beetje sturen in uzelf. Neem iets van vroeger in de hand, ga rustig-alleen zitten, vooral als het schemert, dat overgangsgebied waarin veel mogelijk is, en kijk, voel en wacht op de herinneringen en gedachten die gaan komen. Langzaam, langzaam en dan opeens, u weet weer iets.

https://www.indischeschrijfschool.nl