Is het leuk om Bekende Nederlander te zijn? Zelf heb ik het nooit zover geschopt. Ik ben als journalist niet verder gekomen dan een klein beetje Bekende Hagenaar. En dat vonden mijn kinderen al vervelend genoeg. Als ik met ze door de stad liep, naar Parkpop in het Zuiderpark ging of de UIT-markt op het Voorhout bezocht, werd ik voortdurend aangeklampt door mensen die me kenden, me even wilden begroeten of iets interessants voor de krant te bespreken hadden.

Bij BN’ers is die aandacht vele, vele malen erger. Die worden op straat, in winkels en restaurants om de haverklap door idioten aangesproken die met ze op de foto willen. En nou heb je natuurlijk de aandachtsgeile types als Hennie Huisman, Emile Ratelband, René le Blanc, Peter Gillis en Martien Meiland die daar een stijve piemel van krijgen, maar ieder normaal mens wordt ’t na een paar weken goed zat. Met bewondering heb ik laatst dan ook naar voetballer Matthijs de Ligt gekeken, die te gast was in het tv-programma Isola di Beau op Sardinië. Die knul kon werkelijk geen stap doen of er moest weer een selfie worden gemaakt. En wat bleef hij - in elk geval zolang de tv-camera aanwezig was - vriendelijk en meegaand. 

Die narigheid met opdringerige fans treft naast sporthelden natuurlijk ook wereldberoemde filmsterren en popartiesten. Geen wonder dat ze naar peperdure oorden reizen om voor mega-bedragen in een afgezonderde villa vakantie te vieren. Of nog exclusiever: een luxe superjacht met bemanning huren, zodat je voor al dat opdringerige volk en de paparazzi onbereikbaar bent. 

Als Youp van ’t Hek in zijn allerlaatste theatershow ‘De laatste ronde’ dan ook opmerkt dat hij hierna niet gaat golfen, maar full time BN’er wordt en dan als een soort Marc-Marie van dienst met verstand van alles drie keer per week in diverse talkshows zal aanschuiven, is dat uiteraard niet serieus bedoeld. De cabaretier verhaalt in zijn show hoe - sinds zijn hartinfarct eind 2015 - wildvreemde mensen hem te pas en onpas vragen hoe het met zijn fysiek gaat.

Nieuwe haardos

Toegegeven, roem geeft ook voordelen. Zelfs al is dat louter binnen de Nederlandse grenzen. Voor je ’t weet vraagt de importeur van BMW of je een jaartje gratis in een elektrische i7 van dik 141.000 euro wil rijden. Of je kan voor noppes je kalende schedel in een chique kliniek met een nieuwe haardos laten implanteren. Ook qua bijverdiensten zijn er legio mogelijkheden. Even een tonnetje bij elkaar harken om in een tv-reclame te figureren, een betaling in natura om een bedrijf te openen of een aandeel in de winst als je een armband met magische krachten in advertenties wil aanprijzen. 

Voor de familie Meiland, die niet kan zingen, acteren of voetballen is het BN’er zijn niet alleen een vorm van bestaan, maar zelfs een compleet verdienmodel geworden. Dat begon met allerhande sponsoring, met Meiland-wijn, een Meiland-boek en Meiland-kleding. Inmiddels is er nog veel meer merchandising. En dat allemaal dankzij het overspannen gekrijs van pa. Want Martien mag niet al te snugger zijn, hoe hij moet cashen weet-ie maar al te goed. Om van Erica maar te zwijgen.

Bij dit alles sta ik stil, omdat de nationale corona-knuffeldokter Diederik Gommers twijfelt of hij - nu de pandemie tot het verleden lijkt te behoren - nog wel langer BN’er wil blijven. Nu zou ik ook twijfelen als dat inhoudt dat je met mafkezen van ’t kaliber Famke Louise in discussie moet en dat je dan ook nog beleefd wil blijven, maar Diederik geneert zich nu zelfs niet meer om samen met de hysterische aandachtsjunk Emma Wortelboer in een auto te kruipen en aan ‘De gevaarlijke wegen van de wereld mee te doen’. 

Ongeloofwaardig

Nee, Diederik is volstrekt ongeloofwaardig op dit punt. Hij heeft gesnoven aan ’t op straat herkend worden en wil niet anders meer. Net als die kwebbel-zieke operazangeres Francis van Broekhuizen, soap-acteur Buddy Vedder, Kik-frontman Dave von Raven en nog een eindeloze reeks anderen die van het ene belachelijke spelletjesprogramma naar het andere rennen. Alles om maar in de spotlights te blijven. 

De aandoening blijkt trouwens erfelijk, getuige Dries Roelvink en zijn twee geestelijk gestoorde zoons als ook Bart en Splinter Chabot. De doorgaans in carnavalskleding gestoken Splinter heeft nu godbetert ook nog een eigen programma met BN’ers op de rode loper; gewoon gefinancierd door de publieke omroep AvroTros. Ik dacht dat we voor dergelijke kontkruiperige flauwekul nu juist de altijd enthousiaste Aran Bade van RTL Boulevard hadden. 

Helemaal sneu is echter Klaas Wilting, die in de vorige eeuw politiewoordvoerder in Amsterdam was en in 1980 vol in de schijnwerpers kwam te staan bij de ontvoering van Freddy Heineken. Daarna raakte hij verslaafd aan aandacht en moesten zijn bazen hem zelfs verbieden nog langer mee te doen aan amusementsprogramma’s met BN’ers. Klaas nam gegriefd ontslag en deed een paar jaar later vrolijk mee aan ‘Sterren dansen op het ijs’. Een mens kan bijna niet dieper zakken, zou je denken. Maar onlangs maakte de bijna 80-jarige Wilting zijn debuut in het rariteitenkabinet van Ongehoord Nieuws. Daarvoor zou, denk ik, zelfs Ellie Lust bedanken.

Aan mij hebben die BN’ers een slechte. Ik heb er in mijn jaren als kunstredacteur heel wat ontmoet op gala-premières van allerhande theatershows. Maar ik herken ze zelden. Sterker, ik was tweede helft van de jaren negentig bij de eerste editie van de Nederlandse Dansdagen in Maastricht; daar in Theater aan het Vrijthof stond op 20 meter afstand de directeur van het Nederlands Dans Theater te praten met een charmante vrouw, wier blik op zeker moment de mijne kruiste. 

Haar ogen bleven even op mij hangen en ik meende een peinzende uitdrukking te zien. Ik grasduinde in mijn geheugen, want zo’n leuke vrouw moest ik me toch kunnen herinneren. Het kwartje wilde echter niet vallen. Even later wenkte de NDT-baas me en stelde me aan de dame in kwestie voor. In mijn onschuld zei ik: “Ja, geloof dat wij elkaar al kennen. Maar we weten even alle twee niet meer waarvan”. Ze keek me licht spottend aan en (deze toenmalige minister van justitie) zei daarop koeltjes: “Ik ben Winnie Sorgdrager”.

Meteen ervoer ik dat een man ook na zijn 40ste nog vreselijk kan blozen.