Een veilige leefomgeving voor iemand met dementie is ontzettend belangrijk. Vooral in een later stadium. Dementie maakt het steeds lastiger om zelfstandig te functioneren en er vindt achteruitgang plaats in verstandelijk en lichamelijk functioneren. Daardoor ontstaan er potentieel gevaarlijke situaties. In dit artikel delen we tips voor een veiligere leefomgeving voor mensen met dementie.

Allereerst: wat is dementie? Dementie is een ernstige aandoening in de hersenen. Het is een verzamelnaam voor symptomen die bij verschillende vormen van dementie horen. De ziekte zorgt ervoor dat de informatie die in de hersenen binnenkomt niet meer goed verwerkt wordt. Mensen met dementie kunnen hierdoor in de war raken en voor onveilige situaties zorgen. 

Veiligheid in huis
Iemand met dementie kan binnenshuis verschillende risico’s lopen. Denk bijvoorbeeld aan het risico op vallen, het verkeerd gebruik van elektrische apparaten, vergeten het gas uit te zetten en brandgevaar. Het is goed om na te gaan waar de risico’s zich bevinden. Zijn er extra leuningen of handgrepen nodig? Is er genoeg verlichting? Is er een opbergplek voor risicovolle voorwerpen?

Risico op vallen
Tachtig procent van de ongelukken met ouderen in en om het huis komt door een valpartij. Door struikelen en vallen in huis tegen te gaan, voorkom je veel leed. Valpartijen komen doorgaans door menselijk gedrag, veroudering en omgeving.

Bij de oorzaak menselijk gedrag kan je denken aan haast hebben, op een stoel staan in plaats van een trapje, spullen laten slingeren en versuft zijn door medicijnen. Veroudering leidt tot een slechter gehoor en een verminderd zicht, minder soepel bewegen en een trager reactievermogen. Ook botontkalking hoort bij ouder worden en verhoogt de kans op botbreuken bij een val. Tot slot speelt je omgeving een grote rol. Drempels, steile trappen en omgekrulde kleden of gladde stukken kunnen voor onveilige situaties in huis zorgen.

Het is voor een naaste vooral belangrijk om de omgeving vrij te maken van gevaren. Denk aan antislip, stevige leuningen en betere verlichting.

Veiligheid in de keuken
De keuken is ook een ruimte om goed in de gaten te houden. Kan je naaste hier nog veilig koken? Er staan natuurlijk veel apparaten die heet kunnen worden, brandgevoelig zijn of verwondingen kunnen veroorzaken. Gelukkig zijn er verschillende manieren om de keuken veiliger te maken:

-          Beschermknoppen: deze kunnen de knoppen van het gasfornuis afschermen.  

-          Fornuis met éénknopsbediening: hierdoor hoeft het gas niet met een aparte knop of lucifer aangestoken te worden. Dit voorkomt dat het gas per ongeluk aan blijft staan.

-          Kookbeveiliger: deze schakelt de kookplaat automatisch uit als de temperatuur te hoog is of als er rook ontstaat.

-          Temperatuurbegrenzer voor de kraan: dit zorgt ervoor dat het water niet warmer wordt dan 45 graden. Wanneer het water warmer wordt, blokkeert de kraan. De kraan kan dan pas weer gebruikt worden als het water is afgekoeld. Deze begrenzer is ook aan te raden in de badkamer.

-          Waterkoker met droogkookbeveiliging: hierdoor slaat de waterkoker automatisch af zodra het water kookt.

-          Berg geen spullen op in je oven of magnetron. Hierdoor kunnen dingen vlam vatten wanneer de oven of magnetron wordt aangezet.

-          Zorg dat er in de keuken een warmte- of rookmelder zit, zodat er een alarm afgaat als er iets misgaat.

-          Zorg dat er brandblussers en/of brandblusdekens in de keuken aanwezig zijn. In geval van nood kan je dan snel ingrijpen.

Hulp inschakelen
Het is soms lastig om goed in te schatten wat er precies nodig is in huis. Een ergotherapeut kan daar dan bij helpen. Soms zijn er bijvoorbeeld grotere aanpassingen aan het huis nodig, maar dit verschilt sterk per persoon. Dementie heeft op ieder persoon een ander effect. Een ergotherapeut kan goed zien wat er nodig is en geeft op basis daarvan passend advies.

Passende zorg
Wanneer veiligheid door dementie niet langer te garanderen is en begeleiding of mantelzorg ook te zwaar wordt, dan kan het verstandig zijn om met je naaste naar een zorginstelling te kijken. Hier krijgt de persoon met dementie altijd de juiste toezicht en begeleiding.

Martha Flora is een particulier verzorghuis voor dementie. Zij bieden gespecialiseerde zorg aan mensen met de ziekte van Alzheimer of een andere vorm van dementie. De zorg is gebouwd op persoonlijke ervaringen en wetenschappelijk onderzoek. De focus van Martha Flora is om de meest persoonlijke dementiezorg van Nederland te bieden.