Ruim 200.000 mensen trekken op Koningsnacht naar het centrum van Den Haag, om daar te genieten van de vele optredens tijdens het gratis The Life I Live muziekfestival. Daarmee doet de Hofstad qua populariteit niet onder voor Amsterdam of Utrecht. Toch is de Haagse Koningsnacht een vrij recent verschijnsel. In de jaren 80 was er van georganiseerde evenementen geen sprake en was Koningsnacht volgens veel Hagenezen maar een saaie bedoening. Dat veranderde pas rond 1990. In dit artikel blikken we terug op de geschiedenis van de huidige Koningsnacht in Den Haag.
De geboorte van KoninginneNach
Begin jaren 80 werd de nacht vóór Koninginnedag steeds massaler gevierd. In Amsterdam en Utrecht brachten honderdduizenden bezoekers veel geld in het laatje. Wat dat betreft, bleef de Hofstad ernstig in gebreke. Natuurlijk waren er aardig wat mensen op de been op Koninginnenacht, maar van georganiseerde evenementen was geen sprake. ‘Buiten de gebruikelijke geraniummarkt op de Lange Voorhout valt er rond deze dag bitter weinig te beleven’, reageerde een woordvoerder van jongerencentrum Paard. Het was duidelijk dat er wat moest gebeuren in Den Haag.
En waar was Den Haag nu beter in dan het organiseren van muzikale happenings? In 1976 zag North Sea Jazz het licht, en in 1981 startte het legendarische Parkpop. In datzelfde jaar werd in de Houtrusthallen de Rock ‘n Roll Revival gehouden, waar zestien Nederbeat-bands de zaal plat speelden. Het was duidelijk: Den Haag kon zich op Koningsnacht het best onderscheiden met een muziekspektakel. In 1989 was het eindelijk zover: KoninginneNach werd geboren.
Een nationale happening
Op twee buitenpodia en in 84 etablissementen in de binnenstad traden dat jaar diverse artiesten op. Het festival werd meteen een daverend succes. Binnen enkele jaren wist ook de rest van Nederland dat je op Koninginnenacht in Den Haag moest zijn. Halverwege de jaren 90 kwamen er zo’n 250.000 mensen op het festival af. En het was niet alleen muziek dat de klok sloeg. Zo kon men bij het Binnenhof terecht voor een Nachmarkt met zo’n 100 kramen. Een bekend verschijnsel werd Rare Majesteit de Koningin, een alternatieve vorstin die in gezelschap van een gepersifleerde koninklijke familie een rijtoer tussen de diverse podia maakte.
Bijna ten onder aan eigen succes
In 1998 kwamen er zo’n 300.000 mensen af op KoninginneNach. Naast Skik en De Kast stond ook de Haagse zangeres Anouk geprogrammeerd. Toen zij werd vastgelegd, was de zangeres alleen nog een lokale grootheid die met haar optredens indruk maakte in plaatselijke kroegen en overdag als groepsleidster in een kindertehuis werkte. In de maanden voorafgaand aan het optreden was de 23-jarige Haagse echter uitgegroeid tot dé nieuwe nationale rocksensatie. Haar single ‘Nobody’s Wife’ stond al 20 weken in de hoogste regionen van de hitparade, en Anouks debuut-cd was met meer dan 100.000 exemplaren binnen enkele weken platina.
De organisatie verkeek zich gigantisch op de enorme populariteit van Anouk. Organisator Herbert Boerendonk zag tot zijn afgrijzen dat het voor het podium op het Buitenhof veel te druk werd. Mensen voor het podium raakten in de verdrukking, sommigen vielen zelfs flauw. De organisatie sloeg alarm, en burgemeester Deetman greep onmiddellijk in. Niet alleen het optreden van Anouk werd afgelast, maar er ging een streep door het hele evenement. Boerendonk: ‘We zijn ons kapot geschrokken. Het had veel erger kunnen aflopen.’
Het festival dreigde op dat moment ten onder te gaan aan het eigen succes. Organisator DOEN Evenementen liet zelfs weten er de stekker uit te willen trekken. Op dat moment kwam de gemeente Den Haag in actie. Men zag in dat KoninginneNach enorm belangrijk was voor de stad. Het festival genereerde miljoenen aan parkeergeld, overnachtingen en horeca-omzet. Er werd een subsidie verleend en burgemeester Deetman ging persoonlijk op zoek naar meer sponsoren voor het festival. Daarmee werd KoninginneNach alsnog gered. Wel werden diverse maatregelen genomen om de veiligheid te garanderen.
Het evenement bleef enorm geliefd. De editie van 2001 werd opgesierd met het piepjonge Haagse bandje DI-RECT. De band rond Tim Akkerman en Spike had twee weken eerder zijn debuutsingle gelanceerd en stond aan het begin van een succesvolle carrière. In 2005 vierde koningin Beatrix haar 25-jarig jubileum als staatshoofd. Reden voor alle optredende artiesten om hun eigen versie van het Wilhelmus in hun set op te nemen. Het publiek kon onder meer genieten van een Balkan- en ska-versie van het volkslied.
The Life I Live
In 2011 werd het muziekfestival omgedoopt tot The Life I Live. Heel veel veranderde er niet, ook niet toen Willem-Alexander in 2013 zijn moeder opvolgde als staatshoofd en KoninginneNach plaatsmaakte voor KoningsNach. Bezoekers bleven in groten getale naar de Hofstad komen, ook al verkozen sommige mensen hun koningskaart op Koningsnacht op live casino Nederland te zetten in plaats van de drukte op te zoeken.
Wel richtte het festival zich minder op de grote, gevestigde namen. Daarentegen werd er vooral plaats geboden aan opkomende talenten. In de loop der jaren hebben veel inmiddels bekende artiesten hier aan het begin van hun loopbaan opgetreden, zoals Jett Rebel, Pip Blom, Son Mieux en Roxanne Hazes. In 2025 is het de beurt aan onder meer Kaboutertje Putlucht, Parker Fans en Vals Alarm.