Als artsen en verpleegkundigen minder informatie over patiënten en behandelingen hoeven bij te houden, houden ze per week twee uur over. "Door het reduceren van het aantal registraties ontstaat meer tijd voor het verbeteren van de zorg", concludeert het universitair ziekenhuis Radboudumc in Nijmegen na een gezamenlijk onderzoek met de ziekenhuizen UMCG in Groningen en Rijnstate in Arnhem.

Afdelingen van de drie ziekenhuizen hebben twee jaar lang alleen "zinvolle" gegevens bijgehouden. Ze stopten bijvoorbeeld met het invullen van pijnscores voor mensen die geen pijn hadden en het meten van ondervoeding bij jonge, gezonde mensen. Vooraf waren artsen en verpleegkundigen gemiddeld 55 minuten per dag bezig met registreren en dat werd teruggebracht tot 31 minuten. Dat leverde dus 24 minuten per persoon per dag op. Artsen en verpleegkundigen vinden bovendien dat de overgebleven registraties minder onzinnig zijn, en dat is goed voor hun motivatie, aldus het rapport.

Projectleider Marieke Zegers, hoofdonderzoeker van de intensivecareafdeling van het Radboudumc, noemt de huidige manier om gegevens bij te houden "kookboekgeneeskunde. Voordat je een patiënt kunt opereren, moet je een checklist van 40 stappen door en alle vinkjes zetten. Afvinken is strafwerk. Nu kun je die tijd en aandacht aan de patiënt en de familie besteden. En dat leidt niet tot medische fouten."

'Wantrouwen'

Veel gegevens worden geregistreerd om het registreren, zegt Zegers. "Het is wantrouwen. Een kwart van de informatie wordt gebruikt voor betere zorg. De rest gaat naar toezichthouders en naar de raad van bestuur. Ik zie niet wat er met die cijfers wordt gedaan."

Niet iedereen ging akkoord met de proef. Zo moest de afdeling van Zegers informatie doorgeven voor de zogeheten Transparantiekalender, die burgers kunnen gebruiken om een ziekenhuis te kiezen. Zegers: "Patiënten kiezen niet altijd op basis van de Transparantiekalender. Het zijn dingen die we moeten registreren, maar waarvan de effectiviteit niet is aangetoond. We hebben ervoor gekozen te rebelleren en deze informatie niet aan te leveren."

De ziekenhuizen adviseren om artsen en verpleegkundigen "de ruimte te geven om te leren en te verbeteren door het laten vieren van de registratieteugels". Het onderzoek gaat dit jaar verder op meerdere intensive cares in het oosten van het land. Maar Zegers weet niet zeker of het ooit lukt de regeldruk te verminderen. "Alle partijen houden elkaar in een houdgreep."