De gemeente maakt maar zelden gebruik van de sinds 2015 bestaande mogelijkheid in bepaalde situaties tijdelijk af te wijken van toepassing van de zogenoemde kostendelersnorm. Die norm houdt in dat als mensen samenwonen met meerdere volwassenen, de gemeente een bijstandsuitkering daarop kan aanpassen.

Volgens de richtlijn uit dat jaar van het ministerie van SZW, hoeven gemeenten dus niet te korten als dat leidt tot schrijnende of onredelijke situaties. "Het uitgangspunt is dat onderdak verlenen aan personen die dakloos zijn of in een crisissituatie verkeren geen financieel nadelige gevolgen heeft voor de al bestaande leefsituatie, althans tijdelijk", zo laat het college raadslid Arp van de SP weten.

Die vroeg zich af, na een eerdere vraag uit september vorig jaar, of en hoe vaak Den Haag afwijkt van die kostendelersnorm. Dat blijkt uit de antwoorden van het college nauwelijks te zijn. 

Volgens wethouder Van Alphen komt dat mogelijk 'doordat uitkeringsgerechtigden, die zelf al tot de meest kwetsbaren in de samenleving behoren, gewoonweg de spankracht niet bezitten om ook nog eens dagelijks met de problemen van een ander te worden geconfronteerd'. Vaak kampen mensen die in deze situatie terechtkomen ook met zaken als werkloosheid, echtscheidingsproblemen, psychische en/of verslavingsproblem en/of een combinatie van deze problemen.

Daarnaast, zo geeft de wethouder in zijn antwoorden aan, 'kan medebewoning overigens ook gevolgen hebben voor de hoogte van de huurtoeslag, gemeentelijke heffingen en waterschapsbelasting'. Een tijdelijke ontheffing van de kostendelersnorm neemt deze bezwaren niet weg en op enig moment moet de kostendelersnorm toch toegepast worden, zo stelt hij. Het middel schiet daarmee tekort als effectief instrument om uitkeringsgerechtigden aan te moedigen tot het in huis opnemen van een in nood verkerende medeburger.

Van Alphen pleit daarom voor een andere maatwerkoptie, een meer wervende regeling. Hij wil een regeling die de hoofdbewoner, naast ondersteuning van de gemeente, ook enig financieel voordeel oplevert. "Dat brengt weliswaar extra uitgaven met zich mee, maar valt afgezet tegen de enorme kosten van maatschappelijke opvangen/of zorg goed te verantwoorden."