Den Haag wil veranderen van een mutsige ambtenaren-gemeente waar voornamelijk geld wordt verdeeld in een ondernemende maak-, denk- en doe-stad waar uiteindelijk geld wordt verdiend. Gaan de kosten in dat geval voor de baten uit en mag een stadsbestuur miljoenen investeren om die metamorfose te faciliteren? Zelfs met het risico dat er wel eens wat de mist in gaat en gemeenschapsgeld verdampt?

Eigenlijk is dat het centrale thema, vanmiddag tijdens de vergadering van de Algemene Raadscommissie op het stadhuis, wanneer het rapport van de Galan Groep wordt besproken over The Hague Security Delta (HSD). Het organisatie-adviesbureau uit Baarn deed begin dit jaar onderzoek naar HSD in opdracht van verantwoordelijk wethouder Saskia Bruines (D66; Kenniseconomie). Aanleiding voor dat onderzoek waren publicaties van met name de digitale media De Correspondent en Follow The Money. Zij beweerden dat HSD niet het onafhankelijke samenwerkingsplatform voor digitale veiligheid is dat het zelf zegt te zijn; maar een ordinaire branchevereniging en lobbyclub, die miljoenen aan gemeentelijke subsidies verslindt zonder waardevolle resultaten op te leveren.

De lokale politiek van Den Haag was na die publicaties gaan twijfelen. Saskia Bruines zei destijds dat HSD ‘onomstreden’ is en ‘de publieke meerwaarde van de sector veiligheid voor Den Haag onverminderd groot’. Om het niet bij die constateringen alleen te laten en de gemeenteraad tegemoet te komen, gaf Bruines toch opdracht tot het in maart door de Galan Groep afgeronde onderzoek, dat vanmiddag dus wordt besproken.

Gangbare normen

Het onderzoeksbureau heeft geconcludeerd dat subsidies aan (de stichting) The Hague Security Delta (HSD) volgens gangbare normen en regels zijn verleend, en dat de stichting open staat voor nieuwe toetreders en geen monopoliepositie heeft bij subsidieaanvragen. Bovendien, aldus het rapport, is HSD ‘sober doch netjes’ gehuisvest. Puntjes van kritiek zijn er ook: het ontbreekt HSD aan heldere communicatie en bovendien is de stichting niet optimaal georganiseerd.

Ralf Sluijs is namens Groep de Mos, grootste partij in de gemeenteraad, kritischer. “Vanaf de start van HSD in 2014 tot en met 2020 zal de Haagse belastingbetaler een bedrag van 6,5 miljoen euro aan exploitatiesubsidie hebben bijgedragen. Het aantal betalende partners van HSV is echter met 148 leden toegenomen. Hoe is het mogelijk dat de stijging van het aantal partners niet terug te zien is in een daling van de exploitatiesubsidie? Ik zou graag zien dat die partnerbijdragen er uiteindelijk voor zorgen dat HSD op eigen benen kan gaan staan.”

Ook de conclusie in het rapport dat HSD meer ‘down to earth’ zou moeten communiceren, vindt Sluijs pijnlijk. “Wat zegt dat over de werkwijze van HSD in de afgelopen vijf jaar?” Tot slot is het raadslid van Groep de Mos het niet eens met het voorgestelde nieuwe bestuursmodel. “Geadviseerd wordt om de gemeente geen zetel te geven in de Raad van Toezicht. Het komt er dus op neer dat de gemeente wel mag betalen, maar geen invloed mag uitoefenen,” aldus Sluijs, die daaraan toevoegt dat het HSD-dossier op tafel ligt bij de onderhandelingen over het nieuwe stadsbestuur.

Onderhandelingen

Die onderhandelingen hebben onder leiding van Edith Schippers plaats tussen Groep de Mos, VVD, D66 en GroenLinks. Pikant detail: Saskia Bruines is een van de onderhandelaars namens D66. Als verantwoordelijk wethouder liet zij eerder al weten zich door het rapport van de Galan Groep gesterkt te voelen in de keuze voor de ontwikkeling van de veiligheidssector in Den Haag. In haar visie ontwikkelt de gemeente zich van een klassieke bestuursstad naar een stad met een bredere economie, waarbij Den Haag zich met name richt op haar “internationaal onderscheidende profiel” op de thema’s vrede, recht en veiligheid.

Volgens Bruines werkt die positionering. “Buitenlandse bedrijven kiezen er steeds vaker voor om zich in Den Haag te vestigen, en de werkgelegenheid in de veiligheidssector neemt toe,” aldus de wethouder, die bovendien wijst op recente werkgelegenheidscijfers van Policy Research 2017; die laten voor de regio Den Haag een groeipercentage van 2,9% (400 banen in één jaar) zien, hoger dan het landelijke groeipercentage van 1,7%. De werkgelegenheid in de deelsector cybersecurity groeide in de Haagse regio zelfs met 12%, aldus Bruines.

Kortom, is de conclusie van het stadsbestuur, de kosten gaan voor de baten uit; en van geldsmijterij naar HSD is volgens de onderzoekers geen sprake.

(Ralf Sluijs van Groep de Mos; foto: gemeente Den Haag)