Het hoe en wat van het ontstaan van vliegvuur is in 2019 al eens onderzocht door het Instituut Fysieke Veiligheid, op verzoek van de Brandweer Haaglanden. Aanleiding waren de vreugdevuren op Scheveningen op oudjaarsdag die ontaarden in een grote vonkenregen en veel brandjes veroorzaakten in het stadsdeel.

Vliegvuur kan volgens het IFV bij allerlei soorten branden ontstaan, niet alleen bij de palletverbranding zoals op Scheveningen en Duindorp. Ook in de natuur is er vaak sprake van vliegvuren, of te wel vonkenregen. Brandende en gloeiende stukken hout, of naalden, of bladeren en takken kunnen van enkele meters tot soms wel kilometers ver van het vuur terechtkomen, en daar weer nieuwe brandhaarden vormen.

Ook bij eerdere vreugdevuren op Scheveningen was er volgens het instituut wel eens sprake geweest van vliegvuren, alleen ging het toen slechts om een regen van vonkjes die niet leidden tot een bedreigende situatie en daardoor eigenlijk ook geen rol meer speelden bij het plannen van latere vuren.

Volgens het IFV was de vonkenregen op Scheveningen ook niet zozeer het probleem. Dat waren de grotere stukken hout die ‘op de een of andere manier, mogelijk door thermiek, door de wind werden meegenomen en wel enkele honderden meter verderop terechtkwamen’. En daar was, volgens de onderzoekers van het instituut, in geen enkel scenario rekening mee gehouden, of ‘kon rekening mee worden houden, hoogstens met de kennis achteraf’.

In zijn rapport geeft het IFV aan dat bij de grootte van de stapels waar naar het op verzoek  van de brandweer onderzoek deed, 10x10x10 meter, ‘altijd vliegvuur in enige mate zal optreden’. Maar stelde het instituut, hoe kleiner/lager een stapel pallets, des te kleiner de kans op vliegvuur. Want als de zogenoemde brandvermogensdichtheid kleiner is, dan is de thermiek in de brand minder en kunnen minder grote deeltjes naar boven worden gevoerd door de brand.

Echter, zo zegt het instituut, in deze literatuurscan over vliegvuur is geen 100 procent duidelijkheid gevonden wanneer vliegvuur wel of niet ontstaat. Wel is duidelijk dat een groot aantal facturen van toepassing is die op zichzelf niet of nauwelijks beïnvloedbaar zijn. Windsterkte- en richting bijvoorbeeld. Wat volgens het IFV wel te beïnvloeden is, is de bron van het vliegvuur. Als het mogelijk is de bron uit te schakelen als er gevaar dreigt, neemt ook het vliegvuur sterk af of verdwijnt.