Gisteren werd bekend dat Fossielvrij Den Haag Eneco wil aankopen, als derde partij tegenover multinationals Shell en Total. Woordvoerder Joeri Oudshoorn legt de beweegredenen uit om Eneco te willen kopen. “Wij willen voorkomen dat de warmtenetten in fossiele handen komen. Warmtenetten zijn monopolies waarvan burgers en bedrijven afhankelijk zijn. Fossiele leveranciers van warmte hebben vrij spel; ze kunnen doen wat ze willen met de prijs en duurzaamheid is hun laatste zorg.''
''Shell en Total hebben zich gemeld als kopers. Als het aan Shell ligt, gaan we van gasverwarming naar verwarming op basis van olie uit de Rotterdamse Haven. Ze willen die oliewarmte vervoeren door een gigantische en dure pijpleiding, de Botlekpijp. Daar komt bij dat fossiele bedrijven volgens Europese regels klimaatneutraal zijn op het moment dat ze hun fossiele warmte aan burgers verkopen. Ingewikkeld verhaal, maar ze hoeven dan geen CO2-rechten meer te kopen, ze krijgen zelfs een vrijstelling. Zo is de Botlekpijp killing voor elke stimulans om te verduurzamen. En volgens de Europese regels zijn het niet de fossiele bedrijven, maar de burgers die verantwoordelijk zijn voor de uitstoot. Het is de politiek niet gelukt het Haagse warmtenet en de burgers die op zo'n net worden aangesloten te beschermen tegen fossiele warmte. En er dreigen nu dus nieuwe dure investeringen gedaan te worden om de fossiele industrie een nieuw verdienmodel te geven. Dat kan niet, dat mag niet en dat laten we niet gebeuren. Dus melden wij ons als koper, een burgerbeweging. Dat is nieuw voor ons, maar noodzakelijk”, aldus Oudshoorn.
Welke stappen moeten jullie daarvoor zetten en op wie willen jullie je richten om het doel te bereiken?
“Eneco is een enorm bedrijf. We hoeven niet zelf met 3 tot 4 miljard euro op de proppen te komen. De elektriciteitstak kunnen we doorverkopen en andere warmtenetwerken kunnen op andere plekken in lokale handen terecht komen. Met pensioenfondsen, gemeenten, netwerkbedrijven, waterschappen en burgercooperaties kunnen we onze toekomst uit handen houden van de fossiele industrie. Eneco is een internationaal bedrijf, dus daarbij kunnen we ook over de grens kijken. Voor Den Haag Fossielvrij is het Haagse warmtenet het belangrijkst. Daar willen we zelf controle over krijgen en houden. De eerste stap is echter een heel goed boekenonderzoek doen naar wat we kopen, en een coalitie vormen van partijen die mee willen kopen. Omdat we zelf het geld niet hebben, zullen we in contracten vast moeten leggen hoe ons bod wordt gefinancierd. Voor het aankooptraject is geld nodig dat we met een crowdfunding campagne gaan verwerven. Nu al kun je op denhaagfossielvrij.nl bij de Q&A vinden hoe jij kan bijdragen”.
Hoe schatten jullie de kansen in en wat is jullie visie als het bereikt wordt?
Oudshoorn: “Er is zeker geen garantie op succes. Maar de wereld is in verandering. Wat gisteren nog normaal was, is nu verleden tijd. Shell werd een paar jaar geleden op handen gedragen, maar staat nu in de rechtbank voor verschillende misdaden. Daar komt de Shell-zaak van milieudefensie in april nog bij. Onze fossieleconcurrenten in de overnamestrijd van Eneco raken verzwakt, terwijl de burgerbeweging alleen maar sterker wordt. Op 10 maart is de grootste klimaatdemonstratie ooit. Bij de verkiezingen voor de provincie en de waterschappen is klimaat nu een hoofdthema. Scholieren staken. In zo'n rijtje is het vrij logisch dat de burgerbeweging Den Haag Fossielvrij zich mengt in de aandelenverkoop”.