Gemeenten gebruiken steeds vaker een informateur om te kijken welke plaatselijke coalitie er moet komen. Na de gemeenteraadsverkiezingen van 21 maart zijn er verspreid over het land honderden informateurs, verkenners, gespreksleiders en procesbegeleiders aan het werk gezet. "Je ziet het steeds vaker, het grijpt steeds breder om zich heen," zegt Marcel Boogers, hoogleraar innovatie en regionaal bestuur aan de Universiteit Twente.

Volgens Boogers heeft de inzet van informateurs te maken met versnippering van de politiek. "Een jaar of twaalf geleden had je twee of drie grote partijen in gemeenten. Die bepaalden samen wie met wie ging regeren en wie eventueel als kleine partij mocht aanschuiven. Ze losten het op met een glas jenever en een sigaar in de kroeg en alles was redelijk snel duidelijk," aldus Boogers. Nu is collegevorming een "ingewikkelde puzzel'' geworden, met veel partijen in de raad en een paar heel grote.

Die situatie doet zich bij uitstek ook in Den Haag voor. Daar heeft verkiezingswinnaar Groep de Mos Hans Wiegel aangesteld als informateur. De VVD-coryfee is inmiddels een eind op weg in zijn verkenning van een stadsbestuur met daarin Groep de Mos (8 zetels), VVD (7), D66 (6) en GroenLinks (5), samen goed voor 26 van de in totaal 45 zetels.

Informateurs zijn belangrijk, benadrukt Boogers. "Je laat zien dat je zorgvuldig bent en het serieus neemt, dat je het niet in beslotenheid regelt. Coalities waar je vooraf meer tijd in steekt, zijn stabieler dan coalities die je snel sluit, want dan kom je er halverwege achter dat er toch wel heel weinig voor je is overgebleven. Dat gaat opspelen. Als je met externe hulp een afspraak hebt gemaakt, sta je steviger en kun je de uitkomst beter uitleggen.''